Zez to choroba oczu polegająca na nieprawidłowej koordynacji ruchów gałek ocznych. Objawia się nadmiernym odchyleniem oka: zbieżnym, rozbieżnym, pionowym, skośnym, zdysocjowanym przy patrzeniu na obiekt fiksacji. Konsekwencją takiego stanu u dziecka może być niedowidzenie, a u dorosłego dwojenie. Chory, aby znieść objawy, może wyrównawczo ustawiać głowę, np. przechylać lub skręcać ją. Czasami głównym problemem są objawy zmęczeniowe: ból oczu, trudności w czytaniu. Zez może pojawić się w różnym wieku: u niemowląt, dzieci, dorosłych.
U dzieci zez często towarzyszy wadzie wzroku bądź ma charakter rozwojowy (wrodzony). Rzadziej jest to objaw innej choroby, np. zaćmy wrodzonej, dlatego podczas pierwszego badania potrzebna jest ocena dna oka i wady wzroku.
Leczenie zeza rozpoczyna się od korekcji wady wzroku. U dzieci, u których współistnieje niedowidzenie w pierwszej kolejności, prowadzona jest terapia polegająca na zasłanianiu oka prowadzącego. W niektórych typach zeza pomocne są ćwiczenia ortoptyczne. W sytuacji, gdy leczenie zachowawcze nie przynosi rezultatów, lekarz okulista podejmuje decyzję o operacji. W świetle dzisiejszej wiedzy jest to główna forma terapii pacjentów z zezem. Zabieg jest bezpieczny i bardzo skuteczny, dlatego szanse na wyleczenie są wysokie.
Operacja zeza przeprowadzana jest w znieczuleniu ogólnym. Trwa od 30 minut do 2 godzin, zależnie od zakresu operacji (ilości operowanych mięśni). Operacja planowana jest tak, aby możliwie kompleksowo zaadresować zbadane zaburzenia. W celu zwiększenia bezpieczeństwa przeprowadzanego zabiegu operacyjnego należy przestrzegać poniższych zasad:
- Dzień przed operacją należy starannie umyć całe ciało, twarz oraz włosy.
- W dniu operacji należy umyć twarz wodą i mydłem.
- W dniu operacji nie wolno stosować kremów, tuszu do rzęs, fluidu ani żadnych innych kosmetyków, lakieru do paznokci.
- Należy odpowiednio zmodyfikować / odstawić leki przeciwkrzepliwe po konsultacji z internistą.
- Należy przyjąć pozostałe leki w dniu zabiegu.
- 6 godzin przed zabiegiem nie wolno jeść ani pić.
- Nie wolno pić alkoholu 24 godziny przed zabiegiem.
- Nie wolno palić papierosów 6 godzin przed zabiegiem.
Pierwsza kontrola odbywa się następnego dnia po zabiegu, kolejna zwykle między 7 a 10 dniem po operacji. Podsumowanie i ocena efektu możliwa jest zwykle około 2-3 miesięcy po operacji – na trzeciej wizycie kontrolnej. Po zabiegu zalecane jest stosowanie kropli do oczu. Należy ograniczać wysiłek fizyczny przez około 2 tygodnie, nie wolno korzystać z basenu przez miesiąc.
Każdy zabieg operacji zeza wymaga kwalifikacji, które przeprowadza indywidualnie w Domu Lekarskim specjalista chorób oczu, dr n. med. Marta Kirkiewicz.
W ramach kwalifikacji do operacji zeza wykonywane są m.in. badania:
- ocena ostrości wzroku do dali i bliży
- ocena widzenia obuocznego
- badanie kąta zeza
- ocena ruchomości gałek ocznych
Leczenie operacyjne zeza przeprowadza dr n. med. Marta Kirkiewicz w Szpitalu Gombrowicza.
