Planujesz zabieg laryngologiczny? Sprawdź, pod jaką nazwą funkcjonuje. Poniżej opisy wyjaśniające badania i zabiegi, które najczęściej przeprowadzamy w Domu Lekarskim w Szczecinie.
Jeśli cierpisz na dolegliwości i schorzenia typu: trudności w oddychaniu, nawracające infekcje górnych dróg oddechowych, zapalenie zatok, zaburzenia snu (chrapanie) lub mowy – prawdopodobnie wymagasz leczenia laryngologicznego. Czasami, gdy zawodzą środki farmakologiczne, należy udać się na zabieg chirurgiczny. Jaki? O badaniach i zabiegach w laryngologii, możesz poczytać poniżej.
- Badanie endoskopowe (gardła, nosa, krtani) przeprowadzone jest za pomocą sztywnego endoskopu w celu oceny jam nosa, nosogardła, podniebienia, gardła środkowego i dolnego oraz krtani. W przeciwieństwie do fiberoskopu, endoskop sztywny ma ograniczone pole widzenia. O przeprowadzeniu badania endoskopem sztywnym lub giętkim (fiberoskop) zawsze decyduje wykwalifikowany otolaryngolog.
- Badanie fiberoskopowe (wideoendoskopia gardła, nosa, krtani) przeprowadzane jest w pozycji siedzącej za pomocą delikatnego, cienkiego endoskopu nazywanego fiberoskopem, wprowadzanego do nozdrzy w celu oceny jam nosa, nosogardła, podniebienia, gardła środkowego i dolnego oraz krtani. Giętki aparat połączony z kamerą dającą najwyższą jakość obrazu umożliwia dotarcie do trudno dostępnych struktur – miejsc niewidocznych w standardowym badaniu laryngologicznym. Pełen obraz badanych narządów można podejrzeć na monitorze, stąd zamienna nazwa badania – wideoendoskopia. Badanie zostaje utrwalone na dysku i zaprezentowane pacjentowi. Wskazaniami do badania są przewlekłe zapalenie zatok oraz podejrzenie przerostu migdałka gardłowego u dzieci, na co mogą wskazywać m.in.: niedrożność nosa, bezdech podczas snu, chrapanie, mowa nosowa, długotrwały katar czy niedosłuch. Fiberoskopię wykonuje się również w celu oceny drożności nosa, której pogorszenie może być spowodowane wadami wrodzonymi lub nabytymi jam nosa (takimi jak np. skrzywienie przegrody nosowej czy przerost małżowin nosowych dolnych). U dorosłych badanie fiberoskopem stosuje się dodatkowo w przypadku weryfikacji podejrzenia raka nosogardła.
- Septoplastyka – korekcja skrzywionej przegrody nosa, która prowadzi do ustawienia jej w linii pośrodkowej. Zabieg przywraca prawidłową funkcję nosa, czyli oddychanie, ogrzewanie, oczyszczanie i nawilżanie powietrza. Septoplastykę wykonuje się w znieczuleniu ogólnym. We wczesnym okresie pooperacyjnym drożność nosa jest upośledzona, w szczególnych sytuacjach zakłada się śródnosowe opatrunki stabilizujące. Bezpośrednio po zabiegu zaleca się prowadzenie oszczędnego trybu życia, nie należy również przez kilka dni gwałtownie wydmuchiwać powietrza ani intensywnie czyścić nosa. Pacjent po septoplastyce ma udrożniony nos, łatwiej oddycha, zmniejsza się częstotliwość jego zapadalności na infekcje górnych dróg oddechowych i zapalenie zatok, które po zabiegu zaczynają prawidłowo funkcjonować.
- Konchoplastyka – korekcja przerośniętych małżowin nosowych dolnych. Zabieg wykonywany jest za pomocą termoablacji bipolarnej aparatem Celon, przeważnie w znieczuleniu miejscowym. Po nakłuciu małżowin nosowych w jednym miejscu, wprowadza się pomiędzy szkielet kostny a błonę śluzową specjalną końcówkę i pozostawia na kilka sekund. Cały zabieg trwa od 10 do 20 minut i nie wymaga hospitalizacji, powrót do pracy i codziennych czynności jest praktycznie natychmiastowy.
- Septokonchoplastyka – zabieg łączący septoplastykę, czyli operację skrzywionej przegrody nosa oraz konchoplastykę, czyli redukcję przerośniętych małżowin nosowych. Polega na jednoczesnym usunięciu ostróg i wypukłości części kostnej i chrzęstnej przegrody nosowej oraz ułożeniu jej w linii pośrodkowej ciała wraz z korekcją przerośniętych małżowin nosowych przy użyciu aparatu Celon. Zabieg wykonywany jest zwykle w przypadku częstych dolegliwości, tj. infekcje dróg oddechowych, poczucie zatkanego nosa, przewlekły katar, utrudnione oddychanie, chrapanie, bezdechy, zapalenie ucha środkowego i zatok przynosowych. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu ogólnym, a zalecenia pooperacyjne są podobne jak w przypadku septoplastyki.
- FEOZ (z ang. FESS) – funkcjonalna endoskopowa operacja zatok (ang. FESS – Functional Endoscopic Sinus Surgery). Zabieg przeprowadzany jest wewnątrznosowo przez tzw. nozdrza przednie. Polega na usunięciu zmian patologicznych, czyli struktur kostnych i śluzowych zwężających zatoki, tj. polipów czy torbieli, a tym samym na poprawie drożności nosa i otwarciu ujść zatok. Bezpośredni podgląd kamerą oraz użycie specjalistycznych narzędzi tnących umożliwia bardziej precyzyjne usunięcie zmian oraz ograniczenie do minimum uszkodzeń zdrowych tkanek i błony śluzowej, co znacznie skraca proces gojenia. Pacjenci już po kilku dniach od zabiegu mogą spokojnie oddychać. Zabieg FEOZ wykonywany jest w znieczuleniu ogólnym. Po zabiegu chirurg zakłada zwykle niewielki opatrunek donosowy (tamponadę). Najczęściej jest to chirurgia jednego dnia, czyli część pacjentów, o ile nie ma przeciwwskazań laryngologicznych i anastezjologicznych, może zostać wypisana do domu przez lekarza prowadzącego tego samego dnia nawet już po 8 godzinach od zabiegu. W szczególnych sytuacjach pacjent wychodzi dopiero na drugi dzień, zostając na noc pod obserwacją na oddziale. Zazwyczaj w trzeciej dobie pacjenci mogą wykonywać już wszystkie swoje codzienne czynności, a po tygodniu wrócić do aktywności zawodowej. Po operacjach zatok nie ma przeciwwskazań do uprawiania sportów, w tym pływania i nurkowania, które nie są zalecane w przypadku chorób zatok, ale powrót do uprawiania tego typu sportów czy podróży samolotem zaleca się dopiero po upływie ok. 4 tygodni.
- Tonsillotomia – podcięcie migdałków podniebiennych, czyli zabieg operacyjny, którego celem jest zmniejszenie przerośniętej tkanki migdałków podniebiennych (u osób z przerostem migdałków podniebiennych). Wskazaniami do wykonania zabiegu są m.in. bezdech senny, problemy z przełykaniem i zaburzenia mowy. W Domu Lekarskim doświadczeni laryngolodzy wykonują tonsillotomię przy użyciu aparatu Celon. Jest to zabieg praktycznie bezkrwawy, wykonywany zazwyczaj w znieczuleniu miejscowym (znieczulenie ogólne stosowane jest u dzieci oraz u osób dorosłych w porozumieniu z pacjentem). Pacjent najczęściej jest wypisywany do domu tego samego dnia.
- Tonsillectomia – zabieg polegający na całkowitym wycięciu migdałków podniebiennych. Wskazaniami do zabiegu mogą być: nawracające anginy, ropnie okołomigdałkowe, przewlekłe zapalenie migdałków, nacieki okołomigdałkowe. Operacja wykonywana jest w znieczuleniu ogólnym. Pacjent zazwyczaj po obserwacji nocnej może wracać do domu. Rekonwalescencja trwa do 10-14 dni – do momentu całkowitego wygojenia nisz po usuniętych migdałkach.
- Adenotomia – usunięcie przerośniętego migdałka gardłowego, tzw. trzeciego migdałka pod kontrolą endoskopu. Zabieg przeprowadza się najczęściej u dzieci powyżej 3 roku życia, wskazany jest szczególnie w przypadku niedrożności nosa, nawracających infekcji zapalenia gardła i dolnych dróg oddechowych oraz nawracających zapaleń uszu. Zabieg wykonuje się w znieczuleniu ogólnym. Polega na usunięciu tkanki limfatycznej nosogardła z dojścia przez jamę ustną. Zaleca się, aby po zabiegu dziecko przez tydzień przebywało w domu.
- Adenotonsillotomia – usunięcie migdałka gardłowego (tzw. trzeciego) połączone ze zmniejszeniem migdałków podniebiennych przy użyciu termoablacji bipolarnej. Zabieg jest wykonywany w znieczuleniu ogólnym.
- Tympanostomia – nacięcie błon bębenkowych z założeniem drenów wentylacyjnych, tzw. szpulek. Najczęstszymi wskazaniami do założenia drenu wentylacyjnego są przewlekłe zapalenie ucha środkowego lub obecność płynu w uchu środkowym (wysiękowe zapalenie ucha). Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu ogólnym. Polega na nacięciu błony bębenkowej niewielkim skalpelem i wprowadzeniu przez wcześniej wykonany otwór drenu do błony bębenkowej. Dreny to małe rurki wykonane z materiałów sztucznych z przewężeniem w środku, o średnicy ok. 0,5–1,2 mm. Dzięki umieszczeniu ich w błonie bębenkowej, dochodzi do wyrównania ciśnienia w uchu środkowym oraz odpływu zalegającej wydzieliny. Przynosi to znaczną ulgę i poprawę słuchu już w krótkim czasie po zabiegu.
- Uvulupalatoplastyka (UPP) – plastyka podniebienia miękkiego ze skróceniem języczka metodą Celon wykonywana jest w przypadku chrapania lub bezdechów sennych. Operacja polega na zmniejszeniu i usztywnieniu podniebienia miękkiego poprzez zastosowanie metody chirurgii radiofalowej (RF) aparatem CELON. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym. Podczas zabiegu UPP w tkanki wprowadza się niewielką elektrodę bipolarną. Generuje ona fale radiowe o wysokiej częstotliwości, wskutek czego dochodzi do wzrostu temperatury, a w efekcie koagulacji i jałowego stanu zapalnego. Zabieg termoterapii bipolarnej techniką CELON powoduje obkurczanie się tkanek, a z czasem zachodzą procesy włóknienia i gojenia się tkanek. Pełne efekty leczenia chrapania tą metodą można zaobserwować po ok. 2 miesiącach.
Najczęściej wykonywanymi zabiegami z wyżej wymienionych są m.in: operacje zatok, przegrody nosa, a także leczenie chrapania.
Przewlekłych schorzeń laryngologicznych lepiej nie lekceważyć. Nieleczone lub leczone w sposób nieprawidłowy mogą prowadzić często do niebezpiecznych i bardzo poważnych skutków, m.in. powikłań wewnątrzczaszkowych i oczodołowych (ropnie i obrzęki). Dzięki nowoczesnym badaniom i zabiegom można o wiele skuteczniej niż kiedyś leczyć problemy dróg oddechowych, przywracając im prawidłowe funkcje, a w szczególności swobodne oddychanie, przełykanie i mowę.